Tác hại cơ bản của tình trạng biếng ăn ở trẻ nhỏ không phải là vấn đề xa lạ đối với các mẹ. Biếng ăn kéo dài gây thiếu hụt dưỡng chất cần thiết cho cơ thể trẻ nhỏ. Ở những năm đầu đời, trẻ cần đầy đủ những dưỡng chất thiết yếu để hoàn thiện các tế bào thần kinh, hệ cơ xương cũng như hệ tiêu hoá. Trẻ sẽ dễ dàng rơi vào tình trạng kém năng động so với các bạn cùng trang lứa nếu bị thiếu hụt dưỡng chất liên tục. Điều này có thể gây rối loạn tăng trưởng và suy dinh dưỡng cho trẻ trong quá trình phát triển về sau.

Ban đầu khi trẻ lười ăn, trẻ ăn không đủ lượng dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể dẫn đến trẻ chóng bị mệt khi chơi. Dần dần trẻ trở nên kém vui vẻ và hay cáu kỉnh, thậm chí quấy khóc. Thông thường đến giai đoạn này các mẹ mới bắt đầu quan tâm đến tình trạng biếng ăn ở trẻ.

Nhưng hậu quả của tình trạng biếng ăn ở trẻ không chỉ dừng ở đó. Trẻ nhỏ trong quá trình phát triển và đặc biệt là hệ miễn dịch của trẻ còn trong quá trình hoàn thiện. Việc thiếu dinh dưỡng và đặc biệt là các loại vitamin và khoáng chất gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho việc phát triển của hệ miễn dịch và khả năng phòng bệnh của trẻ. Chính vì vậy điều tiếp theo mà các mẹ sẽ chứng kiến là bé bị mắc những bệnh thường gặp như ho, sốt, viêm họng,...

Tiếp theo bé sẽ phát triển chậm lại, bé lên cân ít hoặc hầu như không lên cân. Khi so sánh trên biểu đồ phát triển, các bé sẽ không phát triển kịp với sự phát triển của trẻ bình thường. Nếu tình trạng biếng ăn kéo dài, bé có thể rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng.

Biếng ăn kéo dài không chỉ ảnh hưởng tới sự phát triển cơ thể của trẻ mà còn ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của não bộ và trí thông minh của trẻ.

Biếng ăn không phải là bệnh nhưng nếu tình trạng này kéo dài, mẹ nên đưa bé tới các trung tâm tư vấn để phòng ngừa các vấn đề phát sinh bệnh lý từ chứng biếng ăn. Bố mẹ không nên đợi đến lúc trẻ có biểu hiện giảm sút sức khỏe hay cân nặng rồi mới tiến hành khám chữa vì lúc đó hệ tiêu hóa và khả năng phát triển của trẻ đã bị ảnh hưởng.

Bố mẹ có thể sử dụng 5 dấu hiệu sau để nhận biết trẻ biếng ăn:

1. Thời gian mỗi bữa ăn của bé kéo dài trên 30’
2. Số bữa ăn hoặc lượng thức ăn bé ăn được ít hơn so với các bé cùng độ tuổi.
3. Bé chỉ ăn vài loại thức ăn, không chịu ăn các loại thức ăn khác
4. Bé thường có biểu hiện quấy nhiễu trong giờ ăn như: la khóc, giả vờ nôn ói, ngậm miệng, ngâm thức ăn, không chịu nuốt…
5. Cân nặng của bé nhẹ hơn cân nặng chuẩn

Bạn cần quan tâm ngay nếu bé có bất kỳ dấu hiệu nào ở trên. Khi bé có 02 dấu hiệu ở trên bạn cần đưa bé đi tư vấn và khắc phục sơm tình trạng biếng ăn của bé.

Những hậu quả của tình trạng biếng ăn làm các mẹ vô cùng lo lắng khi bé biếng ăn. Khi gia đình có trẻ biếng ăn, mỗi bữa ăn của bé trở thành cuộc chiến trong gia đình, bố mẹ và thậm chí cả ông bà cùng với bé. Dù bố mẹ và ông bà rất vất vả nhưng khổ nhất luôn là chính bản thân trẻ bởi bữa ăn luôn trở nên nặng nề, căng thẳng cho bé. Chính vì vậy các mẹ thường tìm đủ mọi cách để giúp bé tránh biếng ăn. Nhưng rất nhiều cách mà các mẹ áp dụng làm cho tình trạng biếng ăn của trẻ trầm trọng hơn.

• Giải pháp “nhẹ nhàng” là các mẹ lo lắng bé không đủ dinh dưỡng vì vậy các mẹ thường cố gắng nấu một bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng bằng cách cho đủ các thành phần rau, thịt,... vào đĩa bột hay cháo của bé. Món ăn của bé bị lập đi lập lại dễ làm bé chán ăn và lâu dài thành biếng ăn.
• Giải pháp “vui vẻ” là các mẹ vừa cho bé xem TV vừa ăn. Bé sẽ mất tập trung nên dễ cho bé ăn hơn. Nhưng chính việc bé tập trung vào hoạt động khác nên hoạt động tiêu hoá bị giảm dẫn đến bé không hấp thụ được dinh dưỡng và tình trạng biếng ăn càng trở lên trầm trọng hơn.
• Giải pháp “tranh thủ” là cho bé ăn bất kể lúc nào. Việc cho bé liên tục, không theo bữa làm bé không biết đói và mất cảm giác “thèm ăn”. Giải pháp này làm bé có thói quen ăn vặt, ăn những đồ ăn không đầy đủ dinh dưỡng, không tốt cho sức khoẻ và sự phát triển của bé.
• Giải pháp “ầm ĩ” là ép bé ăn. Lúc này cả nhà cùng hét. Việc bé ép bé ăn kéo dài không giúp giải quyết tình trạng biếng ăn của bé mà còn làm bé chuyển sang tình trạng biếng ăn tâm lý – bé cứ nhìn thấy đồ ăn là sợ. Khi bé rơi vào tình trạng biếng ăn tâm lý, việc cải thiện biếng ăn ở trẻ sẽ trở nên khó hơn bội phần.

Điều quan trọng để giúp giải quyết tình trạng tránh biếng ăn ở trẻ là các mẹ cần bình tĩnh tìm hiểu nguyên nhân gây tình trạng biếng ăn của trẻ và kiên trì giải quyết tận gốc nguyên nhân biếng ăn ở trẻ, có như vậy mới giúp được bé tránh biếng ăn và phát triển khỏe mạnh.

Có rất nhiều nguyên nhân gây nên chứng biếng ăn ở trẻ nhỏ: biếng ăn do thay đổi sinh lý cơ thể (trẻ mọc răng, trẻ bắt đầu biết đi..), biếng ăn do bệnh lý (bé bị bệnh, sốt do thời tiết…), biếng ăn do tâm lý (chán thức ăn, hoảng sợ do bị dọa nạt..), mà trẻ có những biểu hiện và mức độ về biếng ăn khác nhau. Nhưng nguyên nhân chính gây biếng ăn ở phần lớn trẻ đó là do hệ tiêu hoá của trẻ kém và chưa hoàn thiện.

Khi hệ tiêu hoá hoạt động kém, thức ăn ăn vào không hấp thụ dẫn đến phản ứng tự nhiên của cơ thể là chán ăn. Nếu hệ thống tiêu hoá của trẻ không được cải thiện, thì dù dùng biện pháp nào chống biếng ăn cũng không thực sự giải quyết được tình trạng này.

Vấn đề trở nên trầm trọng hơn, như đã đề cập ở trên, khi dinh dưỡng không đủ cung cấp dẫn đến khả năng miễn dịch yếu, cơ thể dễ bị nhiễm bệnh. Từ đó bé dễ bị các bệnh thông thường như sốt, ho, viêm họng, tiêu chảy. Một số tác nhân gây bệnh làm rối hệ thống tiêu hoá của trẻ. Đồng thời trong quá trình bị bệnh, bé có thể cần sử dụng thuốc để điều trị. Một số loại thuốc (như kháng sinh, thuốc giảm sốt,…) có tác dụng ngoại ý không tốt tới hệ tiêu hoá. Những yếu tố này càng làm tình trạng biếng ăn của bé trở nên trầm trọng hơn.

Từ đây tạo ra một vòng luẩn quẩn là Hệ tiêu hoá suy giảm -> Biếng ăn -> Suy dinh dưỡng -> Bị bệnh viêm đường hô hấp -> Bé dùng thuốc kháng sinh -> Hệ tiêu hoá tiếp tục suy giảm.

Đó chính là lý do các mẹ thường thấy các bé biếng ăn thường hay bị các bệnh viêm đường hô hấp và ngược lại.

Vòng luẩn quẩn này chính là nguyên nhân vì sao rất khó giúp bé thoát khỏi tình trạng biếng ăn. Để có thể giúp bé thoát khỏi vòng luẩn quẩn này, các mẹ có thể thực hiện bằng cách:

1. Cải thiện hệ tiêu hoá của trẻ để giúp trẻ tiêu hoá tốt hơn, hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn và từ đó giúp bé cải thiện dần dần tình trạng biếng ăn.
2. Tăng cường khả năng miễn dịch của trẻ bằng dinh dưỡng tự nhiên giúp bé khắc phục được tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp, giảm sử dụng kháng sinh gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hoá của trẻ.

Tuỳ tình trạng biếng ăn và sức khoẻ của trẻ, các mẹ có thể ưu tiêu 1 trong 2 giải pháp trên hoặc kết hợp đồng thời cả 02 giải pháp nói trên.